„Współpracujemy już od 3 lat. Zanim rozpoczęliśmy współpracę, nie miałem pojęcia co siedzi w mojej głowie. To działa. Pomógł mi przygotować się mentalnie do gry. Odkąd współpracuję z psychologiem moja gra jest bardziej spójna. Jestem zachwycony, że manager zdecydował się go zatrudnić”. Tak o współpracy z psychologiem wypowiada się kapitan reprezentacji Anglii, Steven Gerrard.

Kupciw Reprezentacja Anglii doczekała się nowego członka sztabu szkoleniowego. Jest nim psychiatra współpracujący ze sportowcami w celu poprawy ich przygotowania mentalnego. Dlaczego dopiero teraz? To dobre pytanie, sam Roy Hodgson tłumaczy, że znalezienie odpowiedniej osoby było trudne. No właśnie – co to znaczy osoba odpowiednia, jak ocenić czy psycholog, z którym zamierzamy podjąć współpracę jest tą „właściwą” osobą.

W ciągu ostatnich lat w Polsce pojawiło się wielu psychologów zajmujących się współpracą ze sportowcami. Brak regulacji i jasnych wytycznych dotyczących zawodu psychologa sportu sprawiły, że coraz trudniej jest ocenić, czy współpraca z daną osobą okaże się dla zespołu czy sportowca strzałem w dziesiątkę. Oto kilka podstawowych wytycznych, którymi należy się kierować wybierając psychologa:

Wykształcenie. Zwrócić uwagę na jakiej uczelni psycholog zdobywał wykształcenie i czy posiada on specjalizację w zakresie psychologii sportu. Kierowanie się jedynie zdobytym wykształceniem może jednak okazać się niewystarczające, gdyż w Polsce nadal brakuje specjalistycznych studiów w dziedzinie psychologii sportu, dlatego zwróć również uwagę na dodatkowe kwalifikacje, szkolenia, udział w konferencjach, publikacje w renomowanych periodykach, itp.

Doświadczenie. Psychologa obowiązuje zasada poufności, dlatego z reguły nie powinien on zdradzać szczegółów na temat swoich klientów. Jeśli natomiast klient wyraził na to zgodę, to psycholog może wspomnieć z kim konkretnie współpracował. Nie są to jednak informacje najważniejsze. To, co może cię zainteresować to to, z jakimi dyscyplinami sportowymi psycholog miał do czynienia oraz czy przebył staż po lub w trakcie studiów.

Metody pracy. To bardzo ważne aby zapytać jakie są metody pracy psychologa, z którym zamierzamy podjąć współpracę. Nawet jeśli nie masz o psychologii sportu zielonego pojęcia, nie bój się tego pytania. Dobry psycholog sportu powinien w zrozumiały sposób wytłumaczyć ci na czym polega jego praca. Jeśli natomiast usłyszysz dużo górnolotnych i niezrozumiałych zwrotów psychologicznych, zapomnij o takiej osobie. Psycholog musi umieć przekazać skomplikowaną wiedzę naukową w sposób praktyczny i zrozumiały, to podstawowy element jego pracy.

Wiedza o sporcie. Jak powiedział Steven Gerrard: „ Psycholog nie jest od tego, aby poprawić twój zwód Cruyffa, ale pozwoli ci zrozumieć co jest barierą do wykorzystania twoich możliwości i jak sobie z tym poradzić”. Niestety, nadal na konferencjach i szkoleniach spotykam psychologów sportu, którzy wręcz nie lubią sportu. Osobiście nie wyobrażam sobie współpracy ze sportowcem bez szczegółowej analizy dyscypliny sportowej, jaką uprawia. Oczywiście nie sposób być znawcą każdej dziedziny, ale bez jakiegokolwiek zainteresowania sportem ciężko jest wykonywać swoją pracę dobrze. Nie oczekuj od psychologa rozległej wiedzy technicznej, ale może warto postawić na kogoś, kogo szczerze ciekawi to, co robisz. Jeśli psycholog nie miał za dużo do czynienia z twoją dyscypliną sportową, to na pewno na początku będzie chciał dowiedzieć się jak najwięcej, przyjść na trening lub obejrzeć nagrania z meczów. To dobry znak, świadczy o tym, że będzie on starał się jak najlepiej zrozumieć wymagania dyscypliny sportowej, jaką uprawiasz, dzięki czemu wasza współpraca będzie bardziej skuteczna.

Komunikacja. Zanim podejmiesz decyzję o współpracy, warto umówić się z psychologiem sportu na niezobowiązującą rozmowę. Zadawaj pytania i jasno określ swoje oczekiwania. Pamiętaj, że to ty jesteś w tej relacji najważniejszy/a i to ty inwestujesz swój czas i pieniądze, dlatego masz prawo dowiedzieć się jak najwięcej o umiejętnościach i sposobach pracy psychologa. Dobra komunikacja i porozumienie z psychologiem to klucz do skutecznej współpracy.

Pozdrawiam serdecznie Dominika Kupciw Psycholog sportu i aktywności fizycznej SPPcoach

Autorka STREFY MENTALNEJ jest absolwentką studiów magisterskich na kierunku psychologii sportu i aktywności fizycznej na Bangor University w Wielkiej Brytanii. Dotychczas współpracowała ze sportowcami i trenerami m.in. takich dyscyplin, jak boks amatorski, judo, snowboard cross, narciarstwo biegowe, gimnastyka artystyczna, lekkoatletyka czy piłka nożna. Od ponad roku współpracuje ze sportowcami i trenerami na Podbeskidziu, obecnie na terenie całej Polski.