Coraz więcej sportowców i trenerów zwraca uwagę na ważną rolę treningu mentalnego w sporcie. Są i tacy, którzy twierdzą, że to dziedzina niepotrzebna, że zawodnik albo ma formę, albo tej formy nie ma. Zdarzają się jednak sytuacje na boisku, których powodzenie, nawet najbardziej zagorzali sceptycy przypisują głównie umiejętności zawodnika w radzeniu sobie z presją.

Kupciw

Weźmy za przykład  serię rzutów karnych, kiedy to na barkach pojedynczych zawodników spoczywa być albo nie być danego spotkania. Każdy ruch z zamarciem śledzą tysiące kibiców pełnych nadziei na to, że ich drużyna wykorzysta ostatnią szansę na zwycięstwo. Sven Goran Eriksson, były selekcjoner reprezentacji Anglii, powiedział kiedyś, że gdyby mógł cofnąć się w czasie, to wróciłby do czasu przygotowań do Mistrzostw Świata w 2006 roku i zatrudniłby trenera mentalnego, aby popracował z reprezentacją nad strzelaniem „jedenastek”. Niestety nie można cofnąć się w czasie, dlatego warto już dziś doskonalić odporność psychiczną zawodników. Oczywiście mocna psychika nie wystarczy, aby wygrać, ale słaba psychika na pewno „pomoże” przegrać.

Oto kilka sposobów, by dopomóc zawodnikom przy okazji egzekwowania rzutów karnych: 1. Najlepszych i najbardziej pewnych strzelców pozostaw na koniec, aby w razie potrzeby ratowali sytuację. Ich pewność siebie i umiejętności przydadzą się na koniec, kiedy presja jest największa. 2. Naucz swoich zawodników myśleć pozytywnie. Przed rozpoczęciem serii nastaw ich pozytywnie do walki. Można w tym celu przygotować kilka słów, które podniosą zawodników na duchu i dodadzą im odwagi. Jeśli widzisz, że zawodnicy są zmęczeni, postaraj się przekazać im tylko najważniejsze uwagi, aby mieli okazję przetworzyć to, co do nich mówisz. 3. Często zdarza się, że presja jest na tyle duża, że zawodnik chce mieć strzał, jak najszybciej „z głowy”. Niestety, spiesząc się ryzykuje popełnieniem wielu błędów. Dlatego warto nauczyć zawodników opanowania i spokoju w trudnych sytuacjach. 4. Ważną rolę przed wykonaniem rzutu karnego odgrywa również sam moment interakcji piłkarza z bramkarzem. Badania wskazują, że im pewniejsza i spokojniejsza postawa strzelca, tym większe szanse na osłabienie pewności bramkarza. 5. Naucz swoich zawodników kontrolować emocje i realnie określać swoje umiejętności. Zbyt duża pewność siebie może zaćmić zdrowy rozsądek. Rzuty karne a’la Panenka bywają skuteczne, ale tylko wtedy, gdy brawura nie przerasta możliwości zawodnika.

Pozdrawiam serdecznie Dominika Kupciw Psycholog sportu i aktywności fizycznej SPPCOACH Autorka STREFY MENTALNEJ jest absolwentką studiów magisterskich na kierunku psychologii sportu i aktywności fizycznej na Bangor University w Wielkiej Brytanii. Dotychczas współpracowała ze sportowcami i trenerami m.in. takich dyscyplin, jak boks amatorski, judo, snowboard cross, narciarstwo biegowe, gimnastyka artystyczna, lekkoatletyka czy piłka nożna. Od ponad roku współpracuje ze sportowcami i trenerami na Podbeskidziu.